-
1 insidiae
īnsidiae, ārum f. [ insideo ]1) засадаinvadere aliquem ex insidiis Sl — напасть на кого-л. из засадыcollocare Cs (instruere L, disponere Q) insidias — устраивать засаду2) интриги, козни, тж. ловушкаinsidias struere (parare, tendere) alicui C — строить козни (интриговать) против кого-л.ex insidiis Pl, C, Su etc. или per insidias C, Cs, QC etc. — коварным образом, хитростью, обманомi. capitis C — покушение на жизньmaris i. VF — опасности мореплавания -
2 aptus
a, um [одного корня с apiscor и apex ]1) прилаженный, пригнанный, прикреплённый ( cithara balteo apta Ap)terrae radicibus a. Lcr — пустивший корни н землюgladius e lacunari setā equinā a. C — (Дамоклов) меч, свисавший с потолка на конском волосе2) связанный, зависящийcausae aliae ex aliis aptae C — причины, взаимно связанные (зависящие друг от друга)a. otio Pl — предавшийся бездельюa. ex sese C — зависящий (только) от себя, т. е. самостоятельный, независимыйfacilius est apta dissolvere, quam dissipata connectere C — легче расторгнуть связанное, чем соединить рассеянное3) приведённый в порядок, находящийся в готовности, упорядоченныйnaturā nihil aptius C — нет ничего более упорядоченного (гармоничного), чем природа4) подходящий, пригодный, целесообразный, способный, соразмерный, удобный (tempus L; occasio QC)non omnia sunt omnibus rebus apta Lcr — не всё подходит ко всемуpallium ad omne anni tempus aptum C — плащ, пригодный для всякого времени годаiter aptum insidiis tegendis QC — путь, удобный для прикрытия (устройства) засадa. joco O — располагающий к весельюa. ad dicendum C — обладающий задатками оратораCirce apta cantu mutare figuras Tib — Кирка (Цирцея), способная пением совершать превращенияpoemata apta lyrae Ap — поэмы, рассчитанные на сопровождение лиры5) снабжённый, отделанный, украшенный ( auro Lcr)caelum stellis fulgentibus aptum V — небо, усеянное сверкающими звёздами -
3 aucupo
āvī, ātum, āre [ auceps ]заниматься птицеловством Vr, Col, Dig; в act. тк. перен. выслеживать, подстерегать ( ex insidiis Pl); подслушивать (sermonem alicujus Pl; arcana SenT) -
4 capto
āvī, ātum, āre [intens. к capio ]1) хватать, ловить (feras V; leporem laqueo H; pisces arundine Tib)2) стараться достать, усиленно добиваться, гнаться, настойчиво домогаться ( adulatores cenas divitum captant Pt)c. occasionem C — стараться уловить момент, использовать случайc. risūs famamque dicacis H — стараться возбуждать смех и стяжать славу острякаc. sermonem alicujus Pl — подслушивать чью-л. речьc. testamenta H, Sen — всемерно добиваться завещания (в свою пользу), стремиться урвать (заполучить) наследствоc. aliquem M — стараться расположить кого-л. в свою пользуc. insidiis hostem L — завлечь врага в засаду3) извращать, искажать, перетолковывать ( verba Dig) -
5 caveo
cāvī, cautum, ēre1) быть бдительным (осторожным), остерегаться, беречься, принимать меры предосторожности, быть настороже (начеку)c. ab insidiis Sl и c. insidias Su — остерегаться засады (козней)c. ut (ne)... C, L etc. — беречься (остерегаться, смотреть), чтобы (не)...cavete, judices, ne nova per vos proscriptio instaurata esse videatur C — смотрите, судьи, как бы вас не сочли виновниками новой проскрипцииcave dicas (putes) C — смотри, не говори (не думай)cave ne neges Ctl — смотри, не отказывайid ut ne accĭdat, cavendum est C — нужно остерегаться, чтобы этого не случилосьcave ne quidquam incipias, quod post paeniteat PS — избегай делать то, в чём после пришлось бы раскаиваться2) ограждать, охранять, защищать (alicui ab aliquā re C etc.); заботитьсяsibi se privatim nihil cavere C — о себе лично не заботиться3) гарантировать, обеспечивать, давать в виде залогаc. alicui (de) aliquā re C etc. — гарантировать кому-л. что-л. и чём-л.obsidibus de pecuniā c. Cs — обеспечить (уплату) денег заложникамиquibus rebus in posterum securitati satis cavit Su — этим (Тит) достаточно обеспечил себя на будущееc. in duplum T, Su — давать двойную гарантию4) распорядиться, предусмотреть (тж. по завещанию), определитьcautum est (in) legibus ne... C, Q etc. — законами предусмотрено, чтобы не...testamento c., ut... C — распорядиться по завещанию, чтобы...c. herēdi C — распорядиться в пользу наследника5) ( об ударах) парировать, отражать (c. ac propulsare adversos ictūs Q) -
6 consido
cōn-sīdo, sēdī (sīdī), sessum, ere1) садиться (in molli herba V; in umbrā C; saxo O); восседать ( in curull sella AV); (о птицах, пчелах) опускаться, садиться (in arbore L; in turre QC); сидеть (in theatro C; in orchestra Su); заседать (judices considunt C; ad causam cognoscendam L); воен. расположиться (trans flumen, sub monte, ad ripam Rheni Cs; superioribus locis Sl); засесть (in insidiis L; in silva QC); осесть, поселиться (Latio V; in Ubiorum finibus Cs; Ausoniā terrā V; in novam urbem QC)2)а) проваливаться, расседаться ( terra consedit L); рухнуть, обрушиваться, обваливатьсяomne mihi visum considere in ignes llium V — я видел, как объятый огнём рушился Илионб) оседать ( pulvis considit QC)3) улечься, утихнуть ( ignis consedit O); успокоиться, ослабеть ( ardor animi consedit C)4) погружаться, быть погружённым ( luctū V); приходить в забвение ( nomen alicujus consedit C)5) укорениться, запечатлеться ( in mente C); пребывать, коснеть ( in otio C)ut verborum junctio varie considat C — чтобы период заканчивался по-разному -
7 evado
e-vādo, vāsī, vāsum, ere1) выходить (ex balneis C; undis V; in terram L; extra vallum L; superas ad auras V)3) доходить, добираться (primo Praeneste, inde Neapolin Su)ad conjecturam e. Pl — найти разгадку4) изливаться, впадать ( flumen evadit in mare QC)5) становиться, делаться (ex ganeone philosophus evasit VM)quod tu ejusmodi evasisti C — ибо таким ты вышел8) кончаться, заканчиваться, завершатьсяnescio, quorsum haec evasura sint C — не знаю, что из этого выйдет (чем это кончится)timeo, quorsum evades Ter — я со страхом жду, чем ты закончишь (свою речь)9) убегать, спасаться (ex manibus hostium L; e morbo, ex insidiis, ab judicibus C; pugnae V; periculo или e periculo L; per tela hostium L)10) всходить, взбираться, подыматься (ad summi fastigia culminis V; ardua L; in muros L)e. gradūs altos V — подняться по высоким ступеням12) уходить, убегать ( Catilina evasit C)e. vitam Ap — умереть -
8 pateo
uī, —, ēre1) быть открытым (domus patet Cs; valvae patent C; mille ad mortem aditūs patent SenT); быть раскрытым, зиять ( vulnera patent VF)2) быть доступным (caelum patet O; honores alicui patent C); быть удобопроходимым ( via patet C)3) находиться в распоряжении, быть к услугам ( cuncta maria terraeque alicui patent Sl)4) находиться под угрозой (p. ictui T; p. insidiis alicujus QC); быть подверженным ( longis morbis CC)5) быть заметным, видимым ( nervi patent CC)6) быть очевидным, ясным, явным ( causa patet O); обнаруживаться ( conjuratio patuit C)p. nulli H — никому не быть известным7) простираться (campus late patet L; vallis usque ad mare patet Cs)tum denique quam hoc late pateat intelleges C — лишь тогда ты поймёшь эти (традиции) во всей их широте, т. е. сможешь сделать из них дальнейшие выводы8) быть распространённым, иметь обширное применение ( haec ars late patet C) -
9 subsido
sub-sīdo, sēdī (sīdī Amm, v. l.), sessum, ere1)а) садиться, приседать ( adversus emissa tela L)б) опускаться ( in genua Sen)2)а) засестьs. in insidiis L — устроить засадуб) находиться в засаде, подстерегать (devictam Asiam V, т. е. victorem Asiae, sc. Agamemnonem; leonem Sil)3) ( о самках) отдаваться ( maribus Lcr)4) оседать, селиться ( in Siciliā C)5) оставаться, останавливаться, задерживаться (in castris Cs; in viā C)6) застревать, садиться на мель ( in Nilo L)extremus galeāque imā subsedit Acestes V — (когда тянули жребий), имя Ацеста застряло в самой глубине шлема (т. е. было вынуто последним)7) оседать, опускаться ( pessum subsederunt urbes Lcr)9) опадать, схлынуть ( undae subsidunt V); убывать, ослабевать, прекращаться ( vitia subsidunt Sen)10) уступать давлению, поддаватьсяebur subsidit digitis O — слоновая кость поддаётся пальцам (Пигмалиона), т. е. становится податливой, мягкой, размягчается -
10 exponere
1) выставлять (1. 5 § 8. 12 D. 9, 3). 2) a) подвергать, consilium multorum insidiis expositum (1. 1 pr. D. 4, 4, § 2 J. 3, 19);b) подкидывать (tit. C. 8, 52. 1. 1 § 2 D. 22, 6);
3) выкладывать, выгружать: exp. merces, onus (1. 10 § 1 D. 14, 2. 1. 16 § 8 D. 39, 4); в пер. см. exponi matrum visceribus = nasci (1. 42 C. 7, 16). 4) давать, предоставлять: exp. cautionem (1. 25 § 4 D. 22, 3. 1. 43 D. 26, 7. 1. 8 C. 4, 30), iudicalum solvi (1. 8. § 3 D. 3, 3), satisdationem (§ 4 J. 4, 11), epistolam (1. 31 D. 13, 5. 1. 25 C. 5, 16. 1. 22. C. 4, 35);partum publicis locis exp. (1. 4 D. 25, 3).
5) oбъяснять, определять: iudici rem exp. (1. 1 D. 1. 2. 1. 1 § 2 D. 3. 1);expositio securitatis, выдача расписки (1. 14 § 2 C. 4, 30).
summatim res exp. (1. 40 D. 9, 2);
exp. dolfinitionem (1. 6 D. 5, 1);
expositio, изложение: expos. criminum (1. 20 C. 9. 1); исчисление: numerus et personarum expos. (l. 10 § 17. D. 38, 10).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > exponere
См. также в других словарях:
embusches — Les embusches et espies sont descouvertes, Patescunt insidiae. Par embusches et espies, Ex insidiis aliquid agere. Estre aux embusches, In insidiis esse. Estre tué par embusches, Ex insidiis interire. Asseoir une embusche, et gens qui guettent un … Thresor de la langue françoyse
guetter — Guetter, Subsidere, Dare insidias alicui, In insidiis esse, Obseruare, Speculari, Ex insidiis aucupari, Insidere. Guetter et tascher à prendre, Captare. Guetter à tromper aucun, Ex insidiis verba dare. Guetter quelqu un, le moucher, espier, qu il … Thresor de la langue françoyse
trahison — Trahison, Proditio, Et meschanceté, desloyauté en quelque sorte que ce soit, et selon cette generale signification on appelloit anciennement trahistre ou traistre tout homme meschant, comme en Olin, Il trouva l Anglois banny, qui avoit en sa… … Thresor de la langue françoyse
Vesting Prayers — are prayers which are said while a cleric puts on vestments as part of a liturgy of the Catholic (Universal) Church, whether Eastern or Western. They feature as part of the liturgy in question itself, and take place either before or after a… … Wikipedia
Historia de los vascos — Lauburu, un símbolo de la cornisa cantábrica. La historia de los vascos, trata sobre la historia del pueblo de origen no indoeuropeo[1] actualmente asentado en el sudoeste de Francia y el norte de España, en las actuales Comunidad Autónoma Vasca… … Wikipedia Español
TEUCER — I. TEUCER Babylonius, de Decanis scripsit, memoratus Salmasio ad Solin. p. 654. Vide supra de hac voce. II. TEUCER Crustarius, apud Plin. l. 33. c. 12. Habuit et Teucer Crustarius famam. Subitoque ars haec ita exolevit, ut solâ iam vetustate… … Hofmann J. Lexicon universale
THUNUM — vulgo Thun, oppid. pagi Bernensis, ad lacum cognominem, ubi ex co Arola erumpit, quô oppid. in duas partes dividitur, quarum minor in Uchtlandia; maior cum arce, in Argovia sita est. Olim sub propriis Comitibus, e quibus Henricus Episcopus… … Hofmann J. Lexicon universale
espier — I. Espier, ou jetter espis, Spicari. II. Espier actif. acut. Speculari, Liu. lib. 23. Aussi vient il de là, le Gascon dit Espiar pour regarder d aguet, et guetter, Facere insidias, Subsidere, Insidiari, Insidere, Obseruare, Dare insidias alicui,… … Thresor de la langue françoyse
Constantine VII — Constantine VII Emperor of the Byzantine Empire Constantine and his mother Zoë. Reign Junior co emperor 908–913 and 920–945, sole … Wikipedia
Justa Grata Honoria — was the sister of the Western Roman Emperor Valentinian III. Coins of her attest that she was granted the title of Augusta.FamilyHonoria was the only daughter of later Emperor Constantius III and Galla Placidia. She had an older, maternal half… … Wikipedia
Hetroertzen — (formerly known as Hhadda) is a band from Puerto Varas, Chile. The current line up is Kæffel on drums, bass and vociferations Åskväder on guitars.Discography* Rex Averno (2005 Rawforce Productions):#“The Cursed Cross”:#“Herolde Des… … Wikipedia